In de fokwaardeschatting van april zijn dit jaar meerdere aanpassingen doorgevoerd. Hieronder ziet u een overzicht van de aanpassingen in de Nederlandse fokwaardeschatting en daaronder ook de aanpassingen die in het buitenland in gebruik zijn genomen.

Basisaanpassing
Elke 5 jaar vindt er een basisaanpassing plaats. Dit houdt in dat vanaf april de koeien geboren in 2010 de basis gaan vormen. Deze koeien bepalen het nul-punt (bij absolute fokwaarden) of het 100-punt (bij relatieve fokwaarden). Eerder waren dit nog de koeien geboren in 2005.

Verder wordt in april ook een extra basis toegevoegd. Naast de drie bestaande komt er een basis bij voor Belgisch-witblauwdieren. Verder verandert ook de naamgeving van de andere drie bases van Zwartbontbasis, Roodbontbasis en Basis lokaal naar respectievelijk Melkdoel zwart, Melkdoel rood en Dubbeldoel.

• Op de basis Melkdoel zwart komen de zwartbonte dieren met meer dan 50% holsteingenen.
• Op de basis Melkdoel rood komen de dieren met meer dan 50% genen van de rassen holstein (roodbont), Zweeds roodbont, Deens roodbont, Noors roodbont, guernsey, ayrshire, angler, brown swiss, jersey, montbéliarde, normande en milking shorthorn.
• Op de Belgisch-witblauwbasis komen de dieren die meer dan 50% genen hebben van Belgisch witblauw en/of het West-Vlaamse vleesras.
• Op dubbeldoelbasis komen alle overige dieren. Dit zijn onder andere:
  • de lokale Nederlandse en Vlaamse rassen: mrij, Fries-Hollands, blaarkop
  • overige buitenlandse dubbeldoelrassen: fleckvieh
  • overige vleesrassen: limousine, blonde d’Aquitaine etc.

Door de basisaanpassing veranderen de fokwaarden doordat een nieuw nulpunt wordt gebruikt. Het effect van de basisaanpassing op de fokwaarden is te zien in deze tabel:

Introductie melkrobotkenmerken
In april wordt een drietal melkrobotkenmerken geïntroduceerd:

• melkrobotefficiëntie
• melkinterval
• gewenning van vaarzen

De fokwaarden worden als relatieve fokwaarden gepresenteerd, met een gemiddelde van 100 en een spreiding van 4 punten.

De fokwaarde melkrobot efficiëntie van meer dan 100 geeft aan dat de dieren in de dochtergroep een hogere melkproductie per minuut dat ze in de melkrobot staan realiseren. Een fokwaarde voor melkrobot interval van meer dan 100 geeft aan dat de dieren in de dochtergroep frequenter de melkrobot bezoeken. Een fokwaarde voor melkrobot gewenning van meer dan 100 geeft aan dat de dieren in de dochtergroep sneller het uiteindelijke melkinterval behalen. Deze vaarzen zijn dus sneller gewend aan de melkrobot.

Berekening bovenbalkkenmerken uit onderbalk
Bij exterieur worden voortaan de fokwaarden voor bovenbalkkenmerken uit de fokwaarden voor onderbalkkenmerken berekend. Het is een werkwijze die in de meeste landen al wordt toegepast. De bovenbalkkenmerken worden als het ware samengesteld uit de lineaire kenmerken van de onderbalk (onder andere voorhand, inhoud enz.). Deze methode word ook wel composites genoemd. De nieuwe berekening wordt toegepast op Frame, Type, Uier en Beenwerk. De berekening van Totaal Exterieur vanuit de bovenbalkkenmerken blijft gelijk. Robuustheid heet voortaan Type.

Aanpassing Inet
Het uitbetalingssysteem bij een groot deel van de zuivelindustrie in Nederland is sinds januari 2014 aangepast. De negatieve grondprijs voor melk is verdwenen. In Vlaanderen was nooit sprake van een negatieve grondprijs voor melk. Daarmee is de wijze van waarderen van zuivel in Nederland en Vlaanderen meer geharmoniseerd. Door deze verandering in het uitbetalingssysteem wordt een kilogram melk met een hoger percentage vet of eiwit niet meer extra gewaardeerd, maar wordt alles gewaardeerd naar kg lactose, kg vet en kg eiwit. Vanaf nu wordt lactose positief gewaardeerd in de Inet.

Om optimaal te kunnen selecteren voor lactose is besloten om tevens een fokwaarde voor lactose te introduceren. Lactose krijgt net als vet en eiwit een fokwaarde voor aantal kilogrammen en percentage in de melk. De nieuwe Inetformule wordt:

Inet2015 = 0,3 kg lactose + 2,1 kg vet + 4,1 kg eiwit

Uitbreiding vruchtbaarheid
Bij vruchtbaarheid worden drie nieuwe kenmerken toegevoegd aan de al bestaande groep kenmerken:

• drachtpercentage bij pinken,
• leeftijd bij 1e inseminatie pinken
• en drachtpercentage bij koeien.

Het drachtpercentage is de kans dat een inseminatie ook daadwerkelijk in een dracht resulteert. De nieuwe kenmerken worden niet meegenomen in de vruchtbaarheidsindex.

Voor meer informatie zie de E-hoofdstukken onder het kopje Methodiek.

Internationaal nieuws
Productie
Estland, HOL/RDC: Aanpassing dataselectie: testdagen binnen 305 lactatiedagen (was 365 lactatiedagen)

Vruchtbaarheid
Zwitserland, HOL/SIM: de genetische evaluaties van HOL-CHR, SIM-CHE en HOL-CHE zijn samengevoegd tot één evaluatie.
Frankrijk, HOL: Nieuw kenmerk voor CC2 (Conception rate)
USA, alle rassen: meenemen van jonge stieren die metingen van dochters hebben voor pinkenkenmerken maar nog niet voor productie.

Uiergezondheid
Zwitserland, HOL/SIM: de genetische evaluaties van HOL-CHR, SIM-CHE en HOL-CHE zijn samengevoegd tot één evaluatie.

Geboortekenmerken
Zwitserland, HOL/SIM: Nieuwe parameters en aanpassing in de dataselectie. Nieuwe kenmerkdefinitie voor levensvatbaarheid bij geboorte en levensvatbaarheid bij afkalven.

Karakter en melksnelheid
Zwitserland, HOL/SIM: de genetische evaluaties van HOL-CHR, SIM-CHE en HOL-CHE zijn samengevoegd tot één evaluatie.
Nieuw Zeeland: Eerste deelname aan evaluatie.